23 mei, 2012

206 - De webshop van De Slegte

Iedereen weet intussen wel dat De Slegte mijn favoriete winkel is. En hopelijk nog heel lang kan blijven, ook na de fusie met Selexyz. Maar ik vind De Slegte vooral geweldig als winkel om naar binnen te stappen. Nog nooit bestelde ik iets via de webwinkel. Maar in de fysieke winkel ga ik nooit met lege handen naar buiten. Dat is een principekwestie...

Niet dat ik iets tegen winkelen op het web heb. Integendeel, bijna wekelijks belt de postbode met een pakje met nieuwe schatten, veelal via Marktplaats aangeschaft. Bij Marktplaats weet je echter wat je krijgt: als je weinig betaalt loop je de kans op rotzooi of op een lot uit de loterij. En als je veel betaalt gaat er meestal een uitgebreide correspondentie met de aanbieder aan vooraf waarin de eventuele onvolkomenheden van het boek de revue passeren. Het punt bij de webshop van De Slegte is dat je aardig wat betaalt, maar in mijn beleving niet de kans hebt om een tijdje heen en weer te mailen om de staat van het boek te bespreken en zo eventuele ezelsoren en waterschade tijdig te ontdekken. Het risico is dus veel groter dat je iets ontvangt wat je eigenlijk niet wilt hebben: gedoe dus.

Laatst deed ik echter een bestelling bij De Slegte voor een ramsjboek (en dat zijn uitgeversrestanten en dus "veilig"). Aangezien ik de verzendkosten toch al kwijt was, besloot ik een paar aanvullende bestellingen te doen. Een "probleem" bij De Slegte is namelijk dat ze nogal veel filialen hebben, en ik ontdek vaak dat er een exemplaar van een boek in Leiden staat, een ander boek dat ik wil hebben in Groningen en weer een ander boek in Zwolle. Boeken naar één filiaal laten transporteren kan niet meer en naar elk filiaal reizen is niet te doen. Maar via de webshop kan je bestellingen uit verschillende filialen combineren zonder dat het met de verzendkosten uit de hand loopt.

En dus ploften pakjes uit Leiden en Amsterdam na enige tijd in mijn brievenbus. Met daarin: 2 boeken van Hugo Brandt Corstius (Algebraïsche taalkunde en Rijmlijm), eentje van I.J. Singer (Van een wereld die voorbij is) en eentje van Lawrence en Nancy Goldstone (Used and rare. Travels in the book world).

Tot mijn grote plezier waren de boeken in goede staat en helemaal conform de aanprijzing ("goed". Pas op voor boeken die "redelijk" zijn, vermoedelijk is de omslag onherkenbaar en heeft de hond er recent op gekauwd. Maar boeken die "goed" zijn misstaan niet in mijn kast. (Er wordt bij De Slegte in Den Haag een boek van Nicholas Basbanes aangeboden: A Gentle Madness, voor € 12,50. Met de vermelding "redelijk". Koop het niet: ik ben het wezen bekijken en het is een versleten, scheve, flodderige paperback. Weggegooid geld).

De boeken van Brandt Corstius kocht ik omdat ik nu eenmaal alles van Brandt Corstius wil hebben (in elk boek geniet ik weer van zijn vlijmscherpe pen en zijn geniale taalvondsten) en deze misten nog. I.J. Singer stond al heel lang op mijn lijstje, maar ik wist niet meer waarom. Waarschijnlijk had ik er eens een goede recensie over gelezen. De aanprijzing is veelbelovend: "Autobiografische verhalen over een jeugd in een chassidisch-joodse gemeenschap in een Pools dorpje rond 1900." Nu al fascinerend, en waarschijnlijk goed passend tussen de boeken van zijn oudere broer Isaac Bashevis Singer, van Chaim Potok en van Henry Roth. In al die boeken wordt de chassidische gemeenschap beschreven (in Polen respectievelijk de VS), een beweging die mij altijd al heeft gefascineerd.

Maar het meest heb ik toch genoten van het boek van de Goldstones. Boeken over boeken, in het bijzonder boeken van boekenverzamelaars over hun verzameling/verzamelactiviteiten vind ik geweldig. En dit boek van de Goldstones beschrijft stap voor stap hun weg in de wondere wereld van het antiquarische boek. Vanaf hun allereerste tweedehands boek, via de ontdekking dat er zoiets is als tweedehands boekwinkels, langs het besef van het bestaan van eerste drukken, boekenveilingen en uiteindelijk een prachtige eerste druk van Dickens voor $ 850. En telkens weer leef je mee met hun verbazing als ze weer iets nieuws hebben ontdekt (catalogi! bibliofiele boeken! stofomslagen!) dat op een of andere manier extra betekenis heeft in de wereld van het boekenverzamelen. Want we zijn allemaal die weg gegaan en hebben allemaal die ontdekkingen gedaan en het is leuk om als het ware je eigen ontwikkeling als verzamelaar te lezen, maar dan door de ogen van de Goldstones.

Een absolute aanrader dit boek, misschien nog wel het meest voor familieleden en vrienden die maar niet kunnen of willen begrijpen wat er nu zo speciaal is aan boeken, mooie edities en die niet snappen waarom je elke keer terug moet naar die ene antiquarische boekhandel omdat der kennelijk nog onontdekte schatten  staan... Als dat moeizame gesprek weer eens gevoerd wordt en je het niet voor de honderdste keer wilt proberen uit te leggen, laat ze dan het boek van de Goldstones lezen en óf ze snappen het dan eindelijk, óf je weet zeker dat ze het nooit zullen snappen. In beide gevallen zijn die gesprekken voorbij. Maar ze hebben in elk geval een onderhoudend, grappig en leerzaam boek gelezen.

03 mei, 2012

205 - Ik wil een incunabel!

Ik heb natuurlijk weinig te klagen met mijn bibliotheek van ruim 2100 titels en een leesvoorraad van pak 'm beet 100 titels. Genoeg om mijn dagen voorlopig te vullen - en gelet op mijn tempo van nieuwe aankopen kom ik waarschijnlijk nooit aan herlezen van de beste boeken die ik heb toe.

En ik heb ook niets te klagen met mijn hoeveelheid bibliofiele boeken. Mijn rijtje van Stichting de Roos, de boeken in kleine oplages, de gesigneerde edities... ik heb er vaak genoeg over geschreven en ik ben er blij mee, om niet te zeggen: gelukkig.

Maar ik heb een grote liefde voor het boek als object. En dus wil ik ook boekhistorie op mijn plank hebben. En dus het liefst het eerste (of bijna het eerste) gedrukte boek. Kortom: daarom wil ik een incunabel.

Wat is een incunabel? Lees even mee met wikipedia: "Een incunabel of wiegendruk is een vóór 1 januari 1501 in Europa gedrukt (en dus niet handgeschreven) boek, blad papier of prent. (...) De boekdrukkunst deed haar intrede rond 1440, en de periode van de incunabelen heeft dus zo'n goede halve eeuw geduurd. (...) Het jaartal 1501 als grens is arbitrair: het geeft geen omslagpunt in de boekdrukkunst aan; het is alleen het eerste jaar van de 16e eeuw. Maar dit jaartal wordt sinds de 17e eeuw algemeen gebruikt als eindpunt; boeken gedrukt tussen 31 december 1500 en 1540 noemt men postincunabelen. (...) In het midden van de vijftiende eeuw kwam de oplage van een publicatie gewoonlijk niet boven de 100-200 exemplaren. Aan het einde van de incunabeltijd kon de oplage oplopen tot een duizendtal. Het aantal verschillende incunabelen bedraagt ongeveer 29.000. Er zijn volgens schattingen in totaal rond de 500.000 exemplaren van bewaard gebleven."

Dat klinkt als een overzichtelijke wens: ik hoef maar één van die half miljoen incunabelen te hebben en dan ben ik al gelukkig.

Er is natuurlijk een groot probleem met deze wens: het overgrote deel van de incunabelen staat in bibliotheken (bij de KB wat minder) en musea, en de incunabelen op de markt zijn onbetaalbaar. Ja, soms kan je een los vel van een incunabel kopen (afhankelijk van de kwaliteit, de tekst en de versiering tussen € 12,50 en € 1250,- en meestal van een uit elkaar gerukte bijbel of een getijdenboek). Maar een compleet werk heeft over het algemeen de prijs van een goede middenklasse auto, of hoger.

Voor wie gewend is aan boekenbudgetten die de 500 euro niet overschrijden (zoals ik), is het een droevige rondgang langs gespecialiseerde antiquariaten. Kijk maar eens bij Bruce McKittrick in Narberth (VS) of zoek bij Buddenbrooks uit Boston (VS) (of hier) maar eens op 15e en 16e eeuwse boeken.

Toch heb ik diep van binnen de overtuiging dat ik ooit een incunabel zal bezitten. Tot die tijd moet ik het doen met een boek dat nipt door mag gaan voor een post-incunabel (of net niet): een boek uit 1540 dat ik op de kop tikte bij een Italiaans veilinghuis uit Florence. Maar daarover vertel ik een andere keer uitgebreid.

N.b. Natúúrlijk is deze missie geslaagd! Lees hier het bericht hoe ik uiteindelijk een incunabel verkreeg.